Tại Hollywood, đạo diễn là nghề “hốt bạc”. Nhiều đạo diễn lừng danh của Mỹ luôn nằm trong bảng xếp hạng các tỷ phú, triệu phú thế giới. Gần nhất, George Lucas, Steven Spielberg, Peter Jackson là ba đạo diễn góp mặt trong top 10 người nổi tiếng giàu có nhất năm 2024, theo Forbes.
Ở Việt Nam, hơn một thập kỷ qua, nhờ những bộ phim có doanh thu cao ngoài phòng vé, các đạo diễn cũng kiếm bộn tiền. Trong đó, Lý Hải và Trấn Thành là hai đạo diễn thành công nhất, đút túi hàng trăm tỷ đồng. Ngoài ra, các nhà làm phim khác như Nguyễn Quang Dũng, Victor Vũ, Bảo Nhân – Nam Cito, Vũ Ngọc Đãng… cũng giàu có sau những dự án trăm tỷ đồng.
Các đạo diễn triệu USD của Việt Nam
Theo thống kê trên Box Office Vietnam,Lật mặt 7: Một điều ước của Lý Hải cán mốc hơn 460 tỷ đồng (tối 1/6). Phim đạt con số trên sau 39 ngày phát hành. Thành tích doanh thu của Lật mặt 7 giúp nam đạo diễn nâng tổng doanh thu của thương hiệu cùng tên vượt ngoài con số 1.260 tỷ đồng.
Tính toán sơ bộ, sau khi trừ các khoản cho nhà rạp, nhà phát hành, thuế thu nhập cá nhân, doanh nghiệp, thanh toán chi phí PR, ngân sách sản xuất, Lý Hải có thể thu về số tiền khoảng 300 tỷ đồng nhờ 7 phần phim.
Bên cạnh doanh thu từ rạp nội địa, Lật mặt 7 hoặc một số phần trước cũng mang lại khoản tiền không nhỏ cho nam đạo diễn từ việc phát hành ở thị trường quốc tế và bán cho một số nền tảng phát hành trực tuyến.
 |
|
Lý Hải là đạo diễn “tay ngang” thành công với thương hiệu Lật mặt. |
Tương tự, Trấn Thành cũng đút túi khoản tiền không hề nhỏ sau ba bộ phim Bố già (2021), Nhà bà Nữ (2023) và Mai (2024) với tổng doanh thu 1.405 tỷ đồng. Nam đạo diễn có khả năng thu lợi gần 400 tỷ đồng. Chưa kể, Trấn Thành còn giữ vai trò nhà sản xuất, diễn viên, đầu tư phim Đất rừng phương Nam với thành tích hơn 140 tỷ đồng tại rạp Việt.
Điểm chung giữa Trấn Thành và Lý Hải là cả hai giữ nhiều vai trò trong các dự án của họ. Cặp đạo diễn cũng là nhà đầu tư lớn nhất cho các bộ phim. Đơn cử, với Mai, Trấn Thành kiêm nhiệm các vị trí quan trọng nhất trong công đoạn sản xuất bộ phim gồm nhà sản xuất, đạo diễn và diễn viên. Lý Hải ngoài vai trò đạo diễn còn là biên kịch, diễn viên. Nhờ vậy, cả hai đạo diễn tiết kiệm được nhiều chi phí trong quá trình sản xuất phim đồng thời tối ưu khoản lợi nhuận cuối cùng.
Ngoài Lý Hải, Trấn Thành, không ít đạo diễn Việt thành công về mặt thương mại trong lĩnh vực điện ảnh suốt một thập kỷ qua. Một số nhà làm phim sở hữu các dự án có doanh thu trên trăm tỷ đồng và phát hành đều đặn qua các năm như Vũ Ngọc Đãng, Victor Vũ, Võ Thanh Hòa, Nguyễn Quang Dũng… cũng mang về khoản thu lớn.
 |
|
Trấn Thành là đạo diễn nghìn tỷ đồng của điện ảnh Việt. |
Ngoài những đạo diễn hoạt động độc lập, thị trường điện ảnh Việt ghi nhận nhiều trường hợp khá thú vị khi các cặp đạo diễn – nhà sản xuất song hành và tạo ra sản phẩm thành công như bộ đôi Bảo Nhân – Nam Cito hay Trần Hữu Tấn – Hoàng Quân.
Cụ thể, series Gái già lắm chiêu của Bảo Nhân – Nam Cito có mức tăng trưởng doanh thu tốt. Phần 3 của thương hiệu vượt mốc 165 tỷ đồng, lọt top 10 phim Việt có doanh thu cao nhất mọi thời của điện ảnh nội địa.
Còn Trần Hữu Tấn – Hoàng Quân gây chú ý khi tập trung ở mảng phim kinh dị. Một số dự án có doanh thu khá của bộ đôi này có thể kể đến như Chuyện ma gần nhà (59 tỷ đồng); Kẻ ăn hồn (67 tỷ đồng).
Tiềm năng của nghề đạo diễn
Nhờ thành công từ các bộ phim điện ảnh, tên tuổi, thu nhập của các đạo diễn nói trên được nâng lên đáng kể. Với một số nhà làm phim, lợi nhuận từ dự án trước giúp họ tự tin hơn trong việc đầu tư trong bộ phim sau. Không ít đạo diễn còn mở rộng “hệ sinh thái
về phim ảnh như phát triển công ty giải trí, đạo tạo diễn xuất hoặc làm phim truyền hình, series chiếu trên các nền tảng trực tuyến.
Hiện tại, thị trường điện ảnh Việt phát triển khá sôi động và được đánh giá tiềm năng nhất nhì trong khu vực Đông Nam Á nói riêng và châu Á nói chung. Tốc độ tăng trưởng doanh thu phim hàng năm ổn định ở mức 10%. Năm 2023, tổng doanh thu phim Việt hơn 1.500 tỷ đồng. Nửa năm 2024, con số này ở mức 1.100 tỷ đồng. Số lượng rạp chiếu phim được mở rộng trên cả nước, hiện tổng số ghi nhận hơn 1.100 phòng chiếu.
Nghề đạo diễn phim tại Việt Nam đang nở rộ và đầy tiềm năng. Số lượng các đạo diễn trẻ bước chân vào thị trường điện ảnh ngày càng tăng và được “kích thích” bởi thành công từ đàn anh.
 |
|
Đạo diễn là công việc áp lực nhưng cũng đầy tiềm năng tại thị trường điện ảnh Việt hiện tại. |
Theo nhà sản xuất Hoàng Thanh Huyền, điện ảnh Việt đang thiếu hụt nhân lực ở nhiều mảng, trong đó có đạo diễn. Cơ hội cho các nhà làm phim trẻ được mở rộng. Trước khi tiếp cận các dự án điện ảnh, các nhà làm phim trẻ có thể thử sức với việc làm phim ngắn, series phát trên các nền tảng để trau dồi, học hỏi theo kinh nghiệm.
Quan trọng nhất, các đạo diễn cần tìm cho bản thân một phong cách thể hiện, cách kể chuyện độc đáo và khác biệt.
“Các nhà đầu tư thích những dự án có đề tài mới mẻ, phản ánh các vấn đề xã hội tưởng như đã cũ. Trong đó, cách kể chuyện, thể hiện của người đạo diễn phải khác biệt. Cùng một câu chuyện, đạo diễn cần có góc nhìn mới, độc đáo nhưng phải rất Việt Nam. Không thể làm ra một bộ phim quá giống Hàn Quốc hay câu chuyện của một nước khác”, nhà sản xuất Hoàng Thanh Huyền cho biết.
